KORZYŚCI I ZAGROŻENIA NOWYCH TECHNOLOGII

Myśląc o technologiach informacyjno-komunikacyjnych warto pamiętać, że mają one zarówno pozytywny, jak i negatywny wpływ na człowieka.
 
KORZYŚCI  
Technologie informacyjno-komunikacyjne stały się elementami współczesnej kultury, jednocześnie ją zmieniając i usprawniając przepływ informacji pomiędzy twórcą a odbiorcą i odwrotnie. Rozwój WEB 2.0 umożliwił użytkownikom łatwiejsze wyrażanie i publikowanie wyników swoich przemyśleń i osiągnięć, np. na blogach czy portalach społecznościowych. W obszarze edukacji możemy zaobserwować także pozytywny wpływ TIK. Jednym z nich jest stworzenie i upowszechnienie formy kształcenia na odległość w postaci e-learningu i m-learningu. Aby formy edukacji były skuteczne dla użytkownika, muszą być dostosowane do jego położenia geograficznego i poziomu wiedzy.
M-learning natomiast to nauczanie z wykorzystaniem smartfonów/tabletów, które cieszą się coraz większą popularnością ze względu na niskie koszty oraz coraz bardziej wyspecjalizowane i wielofunkcyjne telefony komórkowe. Dostęp do tych urządzeń sprawia, że ​​nauka jest szybsza i efektywniejsza, ponieważ treści edukacyjne możemy przeglądać w każdym miejscu, w którym znajduje się dostęp do Internetu. Możliwość kształcenia na odległość może przyczynić się do wyrównywania szans w dostępie do edukacji. Myśląc o młodych odbiorcach technologii informatycznych, warto wspomnieć o aplikacjach mobilnych, które pojawiły się wraz z pojawieniem się smartfonów. Aplikacje mobilne, czyli specjalne oprogramowanie na urządzenia przenośne, są łatwe w instalacji i obsłudze, co sprawia, że ​​użytkownik może z nich korzystać bez żadnych problemów.
Obecnie na rynku dostępnych jest wiele bezpłatnych aplikacji, które można zamienić w urządzenia pomiarowe i umożliwiające dostęp do rozkładów jazdy, prognoz pogody i aktualności. Jeśli chodzi o młodych użytkowników, nie brakuje także aplikacji wspierających naukę, np. języków obcych (Duolingo, Anki czy Fiszki Pons) lub innych przedmiotów szkolnych (Photomath, StudyGe, Supermemo czy polska ortografia). Warto w tym miejscu wspomnieć o możliwościach komunikowania się na odległość i nawiązywania nie tylko kontaktów biznesowych, ale także przyjacielskich. Dzięki rozwojowi TIK coraz więcej osób ma szansę na zatrudnienie w międzynarodowych firmach, gdyż odległość nie przeszkadza ludziom w pracy z różnych części świata dzięki stworzeniu komunikatorów i pracy zdalnej.
Dodatkowo wprowadzenie bankowości internetowej, możliwość zakupów online, a także telefoniczne konsultacje lekarskie i konferencje prowadzone w formie wideorozmów (połączenie na żywo) pokazują, jak wiele udało się osiągnąć w obszarze technologii informacyjno-komunikacyjnych, aby poprawiać i ułatwiać życie współczesnych ludzi. 

ZAGROŻENIA
Granica pomiędzy naturalnym środowiskiem informacyjnym stworzonym przez człowieka a sztucznym stworzonym przez komputer zaciera się, co powoduje, że środowiska te mieszają się ze sobą. Nadprodukcja informacji, z którą mamy do czynienia na co dzień, staje się przyczyną zalewu informacyjnego, smogu informacyjnego i mgły informacyjnej.
Można zauważyć, że nazwy tych zjawisk sugerują, że są one niepożądane i szkodliwe dla człowieka. Obserwujemy rosnącą liczbę osób uzależnionych od gier komputerowych oraz  problemowo używających internetu.  Komunikowanie się w Internecie może jednak prowadzić do stopniowej izolacji ludzi. Dodatkowo ludzie mogą mieć trudności z poprawną interpretacją mowy niewerbalnej rozmówców w świecie rzeczywistym. Może pojawić się opór przed nawiązywaniem kontaktów offline, co może przyczyniać się do konfliktów z bliskimi i izolacji od nich. Oprócz wyżej wymienionych zagrożeń, obecnie możemy zaobserwować rozprzestrzenianie się cyberprzemocy. Warto w tym miejscu wspomnieć o działaniach, które mają taki charakter.
Naukowcy wyróżnili:
• Flaming – kłótnia prowadzona na forum publicznym;
• Kradzież tożsamości – podszywanie się pod inną osobę;
• Stalking – regularne wysyłanie ofierze agresywnych lub ośmieszających materiałów;
• Happy slapping – nakłonienie ofiary do nagrania swojej reakcji, a następnie udostępnienie w Internecie kompromitującego nagrania lub zdjęć;
• Trolling – nawoływanie internautów do kłótni poprzez udostępnianie kontrowersyjnych informacji;
• Hejtowanie – kierowanie nienawistnych komentarzy pod adresem różnych użytkowników i treści, które zamieszczają w Internecie.
Myśląc o zagrożeniach należy zwrócić uwagę m.in. na niebezpieczeństwa takie jak:
• Sexting – wysyłanie intymnych zdjęć lub filmów innym osobom za pośrednictwem Internetu lub telefonu;
• Grooming – uwodzenie przez Internet w celu późniejszego wykorzystania seksualnego;
• Cyberstalking – śledzenie, nękanie, szantażowanie za pomocą technologii ICT
• Cyberprzemoc – przemoc z wykorzystaniem ICT, która charakteryzuje się brakiem równowagi sił, a także celowością i powtarzalnością.
Jako użytkownik nowych technologii możemy spotkać się także z przestępstwami ICT: włamaniem, nielegalnym wykorzystaniem haseł i danych, a także włamaniem do systemów czy pojawieniem się złośliwych wirusów/kodów. W literaturze przedmiotu autorzy zwracają uwagę na rozwijające się zjawiska, takie jak: FoMO (strach przed przegapieniem) – strach przed przegapieniem, czy Nomofobia (Fobia bez telefonu komórkowego) – strach przed zgubieniem telefonu, którego doświadczają zarówno dzieci, jak i dorośli ludzie.
                                                                                        Autor: Anna Jazdon

 
Bibliografia:
W. Babik, Odbiór informacji: zjawiska i problemy związane z wpływem technologii informacyjnych. W: Ekologia informacji. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2014.
P. Rudnicka, Gotowość wobec technologii. Konteksty, definicja i pomiar. Wydawnictwo Uniwersytet Śląski, 2021.
M. Szumiec, Zagrożenia technologicze. [online],W: Vademecum Bezpieczeństwa Informacyjnego, Kraków, 2020 [dostęp: 16.06.2024]. Dostępny w World Wide Web: https://vademecumbezpieczenstwainformacyjnego.uken.krakow.pl/2020/03/12/zagrozenia-technologiczne/