E-uzależnienia

Myśląc o uzależnieniu prawdopodobnie pierwszym skojarzeniem będzie uzależnienie od alkoholu, narkotyków, leków. Są to substancje od których najczęściej uzależniają się ludzie. Jednak nauka pokazuje, że również możemy uzależnić się od zachowań – które będziemy wykonywać w sposób intensywny, zapominając o całym świecie, a nawet o dbaniu o siebie. Do uzależnień behawioralnych (od zachowań) zaliczamy: nałogowe kupowanie, uprawianie hazardu oraz właśnie e-uzależnienia do których między innymi zaliczamy granie w gry komputerowe.

E-uzależnienie – definicja
O e-uzależnieniu mówimy wtedy gdy u osoby obserwujemy potrzebę – przymus psychiczny wykonywania określonej czynności w Internecie. Do tych czynności zaliczyć możemy: przeglądanie stron internetowych (np. bezmyślnie), granie, przeglądanie mediów społecznościowych.
W momencie ich oglądania osoba uzależniona rozładowuje napięcie psychiczne oraz korzystanie z mediów działa na układ nagrody czyli na wyrzut dopaminy. Osoba uzależniona nie jest w stanie sama przerwać powtarzania tych czynności.  
Konsekwencją e-uzależnień jest zmniejszenie codziennej aktywności, a w dalszym etapie następują negatywne zmiany w życiu szkolnym, rodzinnym czy zawodowym.

 
Objawy uzależnień
Symptomy uzależnień dotyczą zarówno obszaru emocji, zachowań oraz przekonań.
Obszar emocji:
    • brak poczucia bezpieczeństwa
    • brak wpływu na dziejące się wydarzenia
    • niepokój i lęk, związany z byciem poza głównym źródłem informacji.
Obszar przekonań:
    • niewyobrażanie sobie dnia bez używania smartfona
Obszar zachowań:
    • nierozstawanie się z własnym telefonem
    • ciągłe dotykanie i odblokowywanie ekranu
    • korzystanie o każdej porze dnia i nocy
    • nałogowe oczekiwanie na kontakt innych
W przypadku dziecka możemy zauważyć, że pogarsza się ono w nauce, częściej zapomina, doświadcza kłopotów z koncentracją czy też reaguje agresywnie gdy rodzice nakazują mu wyłączenie komputera.
Młody użytkownik też może nie reagować gdy jest wołane, doświadcza trudności z zaśnięciem, prosi o możliwość dłuższego grania by przejść jeszcze jeden poziom. Gdy zauważymy, że dziecko przestaje jeść, nie chce wykonywać codziennych czynności bo przymus grania jest silniejszy – może to świadczyć o e-uzależnieniu.
Do objawów uzależnienia od komputera zaliczamy:
    • spędzanie przed ekranem powyżej 4h dziennie (wyłączając sytuacje np.: zajęcia szkolne online, projekt )
    • stopniowa rezygnacja z większości kontaktów społecznych i tzw. życia w realu (przeniesienie kontaktów społecznych głównie do internetu)
    • utrata dotychczasowych zainteresowań
    • odczuwanie lęku, niepokoju i ogólnego dyskomfortu w sytuacji niemożności korzystania z urządzenia
    • częste sny i marzenia o wirtualnym świecie
    • utrata poczucia czasu w trakcie korzystania z urządzenia
    • zaniedbywanie codziennych obowiązków i bliskich relacji.
Głównym skutkiem psychicznym uzależnienia od mediów społecznościowych jest zubożenie kontaktów interpersonalnych w świecie offline. Osoba może także nie mieć motywacji do działania, a także doświadczać objawów depresji. 

Leczenie e-uzależnień
Leczenie uzależnienia od komputera jest bardzo podobne do leczenia alkoholizmu, hazardu i innych uzależnień. Istnieją anonimowi uzależnieni od gier komputerowych, którzy regularnie się spotykają i tworzą tzw. grupę samopomocową. Takie grupy umożliwiają  wzajemne wsparcie  w wychodzeniu z nałogu. Najtrudniejszy jest pierwszy etap, bowiem z początku chory nie chce przyznać się przed sobą i otoczeniem do swojego problemu i go wypiera.

Podsumowanie
Uzależnieni i od Facebooka, Instagrama oraz innych portali społecznościowych twierdzą, że dzięki nim utrzymują wartościowe kontakty i wciąż poznają ciekawych ludzi. Najczęściej są to osoby, które dzięki dostępowi do sieci nie czują się tak samotnie, jak w realnym świecie.
Nałóg grania w gry komputerowe też znajduje swoje uzasadnienia – np. nauka języków obcych dzięki graniu, poznawanie innych graczy itp.

                                        Autor: Anna Jazdon

Źródło:
E-uzależnienia wśród dzieci i młodzieży. Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Pszczynie.
http://ppped.pl/e-uzaleznienia-wsrod-dzieci-i-mlodziezy/
Infografika – materiały edukacyjne Fundacja ”dbam o mój zasięg”
https://dbamomojzasieg.pl/jak-uzalezniamy-sie-od-internetu-i-smartfonow/