Polecamy: „Kamienie na szaniec” Aleksandra Kamińśkiego

„Jak kamienie przez Boga rzucane na szaniec…”

Zanim sięgniesz, Drogi Rodzicu, po „Kamienie na szaniec” powinieneś mieć na uwadze przede wszystkim wiek i wrażliwość Twojego dziecka. Nieprzypadkowo zasugerowana książka Aleksandra Kamińśkiego jest obowiązkową lekturą dopiero w gimnazjum. „Kamienie na szaniec” to powieść, która wzrusza, a momentami przeraża. To również powieść, do której chętnie się wraca z uwagi na przekaz uniwersalnych i wartościowych treści. Honor, ojczyzna, przyjaźń to nieliczne z wielu wartości wypracowanych przez bohaterów lektury. Alek, Zośka i Rudy to postacie nietuzinkowe; postacie, które potrafiły wcielić w życie dwa ideały: braterstwo i służbę. Braterstwo względem przyjaciół, służbę wobec ojczyzny. 

Alek – wielbiciel kina o niebieskich oczach i bujnej czuprynie, Rudy – inteligentny i utalentowany artystycznie piegus oraz Zośka - wszechstronnie uzdolniony chłopak o dziewczęcej urodzie i zdolnościach organizacyjnych. Wszyscy trzej byli odpowiedzialni za wytworzenie pięknej historii młodego Polaka, Polaka – wzoru, Polaka- harcerza, który musiał zmierzyć się z trudami II wojny światowej. 

1939-1943 to lata, w jakich toczy się akcja powieści, zapamiętane głównie jako okres niepewności i grozy. W środowisku harcerskim Alka, Zośki i Rudego, czasy te przeżywało się inaczej. „Wiosna życia i wiosna wokół”- takie hasło przyświecało ich życie. Zapominają, że zewsząd czyha śmierć. 

Zespół harcerzy „Buków”, do którego należeli, wyróżniał się z tłumu, bo żył swoim życiem. Każdy z chłopców miał ambitne plany, które w brutalny sposób przerywa wybuch wojny. W burzy i we mgle, wysportowani, zdolni osiemnastoletni harcerze muszą zmierzyć się z obliczem okupowanej Warszawy, w tym ze śmiercią bliskich im osób. Wojna zmusiła ich do podjęcia się różnych prac, w tym do związania się z akcją Małego Sabotażu. 

Charakterystyczne i wyjątkowe w tych postaciach jest to, że ich sposób życia, ich prostota i naturalność w niczym nie zdradzały nieposkromionej siły i męskości. Na ukształtowanie charakteru i postaw chłopców wpływ miało środowisko, w którym się wychowywali. W owym czasie istniała w Warszawie dobra szkoła, która motywowała do samokształcenia. Rodziny bohaterów także zapewniały wyjątkowo szczęśliwe, jak na tamte czasy, warunki do rozwoju. Warunki te w połączeniu z rodzącą się prawdziwą przyjaźnią, ułatwiły kształtowanie się silnych osobowości, które jednak nie miałyby aż tak dużej mocy bez silnej woli każdego z chłopców z osobna. „Człowiek jest bardzo silny, zawsze wierzy w lepsze i szczęśliwsze jutro” to zdanie do zapamiętania nie tylko dla tych, którzy powieść już przeczytali, ale i dla tych, co z pewnością niebawem po nią sięgną. 

Katarzyna Krawczyk